Σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες, το μουσείο αυτό «δεν είναι απλά ένας περιέκτης αντικειμένων, αλλά μάλλον ένας χώρος αφιερωμένος στην τέχνη», όπου ροές και μονοπάτια αλληλεπικαλύπτονται και συνδέονται για να δημιουργήσουν έναν δυναμικό και δια δραστικό χώρο. Αν και το πρόγραμμα είναι σαφές και οργανωμένο σε κάτοψη, η ευελιξία στη χρήση είναι ο κύριος στόχος του σχεδιασμού του μουσείου. Οι χώροι είναι ενιαίοι χωρίς επιπλέον διαχωρισμούς τοίχων ή διακοπές και έτσι είναι κατάλληλοι για κάθε είδους μετακινούμενη ή και προσωρινή έκθεση.
Μόλις ο επισκέπτης εισέρχεται στο αίθριο, τα κύρια στοιχεία του έργου είναι εμφανή: καμπυλωτοί τοίχοι από σκυρόδεμα, μαύρες σκάλες αναρτημένες και μια ανοιχτή οροφή που αιχμαλωτίζει το φυσικό φως. Με αυτά τα στοιχεία η Zaha Hadid δημιουργεί «ένα νέο “ρευστό” είδος χωρητικότητας πολλαπλών προοπτικών σημείων και κατακερματισμένης γεωμετρίας, σχεδιασμένα να ενσωματώνουν τη χαοτική ρευστότητα της σύγχρονης ζωής».
Αυτή η δήλωση της αρχιτέκτονας, έθεσε το ερώτημα εάν η έννοια της αποδομημένης ρευστότητας ταίριαζε με την ταυτότητα μιας «στατικής» πόλης όπως η Ρώμη, αλλά και με την κλασική της κληρονομιά. Η ανταπόκριση κριτικών και κοινού ήταν θετική. Το μουσείο εντάσσεται καλά στο υπάρχον αστικό τοπίο, λαμβάνοντας από αυτό τις κατευθυντήριες γραμμές του και ανοίγοντας τις πτέρυγες του κτιρίου ως πανοραμικές απόψεις.
Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στον φυσικό φωτισμό, με τις λεπτές δοκούς από σκυρόδεμα στην οροφή, τις γυάλινες επικαλύψεις και τα συστήματα φιλτραρίσματος. Οι δοκοί από τις οποίες αναρτώνται συνήθως έργα τέχνης, οι σκάλες αλλά και το γραμμικό σύστημα φωτισμού οδηγούν τους επισκέπτες στον εσωτερικό διάδρομο, που καταλήγει στον μεγάλο χώρο στο τρίτο επίπεδο. Από εδώ, ένα μεγάλο παράθυρο προσφέρει θέα στην πόλη.
Η μακρά διαδικασία κατασκευής του MAXXI ολοκληρώνει την ιδέα μιας ανανεωμένης πόλης και πιο συγκεκριμένα της γειτονιάς Flaminio της Ρώμης. Επιπλέον, το MAXXI είναι το πρώτο εθνικό μουσείο σύγχρονης τέχνης στην Ιταλία.
Στην ίδια γειτονιά βρίσκεται και το Auditorium αυτό. Η επιλογή έγινε αρχικά γιατί στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης δεν υπήρχε χώρος για ένα τόσο τεράστιο συγκρότημα. Κατά δεύτερον ήταν πιο λογικό να κατασκευαστεί σε μια περιοχή όπου υπήρχαν ήδη δομές που δημιουργήθηκαν για να χειρίζονται μεγάλες ροές ανθρώπων, όπως το χωριό που χτίστηκε για να στεγάσει τους αθλητές για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 και το Palazzetto dello Sport, αλλά και το στάδιο Flaminio του Pier Luigi Nervi.
Το Parco della Musica Auditorium προσφέρει στη Ρώμη έναν χώρο κλασικής μουσικής που αντικατοπτρίζει τη σημασία και το μέγεθος της πόλης αυτής. Αποτελείται από τρεις αίθουσες διαφορετικών μεγεθών και ακουστικής ποιότητας, μεταξύ των οποίων μια αίθουσα συναυλιών χωρητικότητας 2.800 ατόμων. Η ημικυκλική διάταξη των αιθουσών δημιουργεί έναν τέταρτο χώρο στο κέντρο, ένα υπαίθριο αμφιθέατρο.
Όταν ξεκίνησε το σκάψιμο για την θεμελίωση του έργου ανακαλύφθηκε κάτι απίστευτο: τα θεμέλια μιας μεγάλης ρωμαϊκής βίλας που χρονολογείται πριν από 2.600 χρόνια. Τότε κρίθηκε απαραίτητο όχι μόνο να διατηρηθούν αυτά, αλλά και να γίνουν μέρος του συγκροτήματος. Ως εκ τούτου, η θέση των κτιρίων επαναπροσδιορίστηκε και ένα σημαντικό μέρος του έργου αναθεωρήθηκε.
Το έργο ακολούθησε μια ιδέα που δεν προβλεπόταν στους αρχικούς όρους του διαγωνισμού, έτσι αποφασίστηκε να μην τοποθετηθούν οι τρεις αίθουσες σε ένα ενιαίο κτίριο, αλλά να αποτελέσουν τρεις ανεξάρτητες κατασκευές. Κάθε αίθουσα τοποθετήθηκε λοιπόν σε ένα κοντέινερ με μορφή που παραπέμπει σε γιγάντιο ηχείο και τα τρία αυτά ηχεία-κουτιά τοποθετήθηκαν συμμετρικά γύρω από έναν κενό χώρο. Αυτός ο κεντρικός χώρος έγινε το τέταρτο αμφιθέατρο.
Οι τρεις αίθουσες είναι οι εξής: α. Η Sala Petrassi 750 θέσεων, ένας πολύ ευέλικτος χώρος, στον οποίο χρησιμοποιήθηκαν ορισμένες από τις λύσεις που υιοθετήθηκαν στην αίθουσα IRCAM στο Παρίσι, όπως κινητό δάπεδο και οροφή και τα χαρακτηριστικά των τοίχων που μπορούν επίσης να τροποποιηθούν για την καλύτερη δυνατή ακουστική. β. Η Sala Sinopoli, χωρητικότητας 1.200 θέσεων, η οποία διαθέτει επίσης ευέλικτα στοιχεία, με φορητή σκηνή και ρυθμιζόμενη οροφή – χαρακτηριστικά που θυμίζουν τη μεγάλη αίθουσα του Lingotto και την κάνουν ιδιαίτερα κατάλληλη για παραστάσεις μουσικής δωματίου και χορού. γ. Η κεντρική αίθουσα, Sala Santa Cecilia, με χωρητικότητα 2.800 ατόμων που προορίζεται για συμφωνικές συναυλίες.
Πολύ ενδιαφέρον είναι ότι τα διάφορα μέρη του auditorium θυμίζουν μια λειτουργική αναλογία με μουσικά όργανα, η οποία είναι εμπνευσμένη από τη μορφή και τη χρήση του ξύλου. Μια δεύτερη αναλογία προκύπτει και από την τοποθεσία και τη διάταξη των κτιρίων. Δηλαδή υπάρχει κάτι το “αρχαιολογικό” σε αυτές τις κατασκευές με την βλάστηση που περιβάλλει τα κτίρια και αποτελεί επέκταση του πάρκου Villa Glori, σαν μια μεταφορά από την κλασική αρχαιότητα.
Αυτό το μουσείο στην όχθη του ποταμού Τίβερη έχει σχεδιαστεί ως ένα ανανεωμένο σκηνικό για το Ara Pacis, έναν βωμό θυσιών που χρονολογείται από το 9 π.Χ. και τώρα βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Piazza Augusto Imperatore. Σχεδιασμένο ως μέρος μιας συνολικότερης προσπάθειας προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ρώμης, η νέα δομή αντικαθιστά τον προηγούμενο περίβολο του μνημείου, ο οποίος βρισκόταν σε κατάσταση προχωρημένης αποσύνθεσης. Η κατασκευή αποτελείται από μια μακρόστενη μονώροφη περίστυλο στοά με γυαλί, που υψώνεται πάνω από ένα στενό podium παρέχοντας ένα διαφανές διαχωριστικό μεταξύ του αναχώματος του Τίβερη και της υπάρχουσας κυκλικής περιμέτρου του μαυσωλείου του Αυγούστου, που χτίστηκε περίπου το 28 π.Χ.
Ο βωμός μεταφέρθηκε από το Campo Marzio το 1938 κατά την εποχή του Μουσολίνι και ένα σύστημα ρυθμιστικών γραμμών εφαρμόστηκε στο έργο για να συσχετίσει τη σημερινή θέση του βωμού με την αρχική του θέση. Η διχοτόμηση της απόστασης μεταξύ του σημερινού κέντρου του μαυσωλείου και της αρχικής τοποθεσίας έδωσε ένα τετράγωνο αστικό πλέγμα που χρησιμοποιήθηκε ως αναλογικό πλαίσιο για την αναδιοργάνωση της πλατείας και του περιβάλλοντος χώρου της. Ένας τεχνητός οβελίσκος χρησιμοποιείται ως ιστορική αναφορά στον άξονα Βορρά-Νότου μέσω του βωμού.
Η σαφήνεια των όγκων και οι αναλογίες του κτιρίου σχετίζονται σε κλίμακα με τις αρχαίες κατασκευές της Ρώμης. Ένα κυρίαρχο χαρακτηριστικό του νέου κτιρίου είναι το εντυπωσιακό υαλοπέτασμα με μήκος 150 πόδια και ύψος 40 πόδια. Η ασύμμετρη είσοδος, που ορίζεται από επτά λεπτές κολώνες, οδηγεί στην κύρια αίθουσα, η οποία στεγάζει το Ara Pacis. Τα δομικά υλικά περιλαμβάνουν γυαλί , σκυρόδεμα και ένα γηγενές εκλεκτό μπεζ ρωμαϊκό μάρμαρο (travertine).
Η οροφή πάνω από την κύρια αίθουσα στηρίζεται σε τέσσερις κολώνες με φεγγίτες για μεγιστοποίηση του φυσικού φωτισμού και για την εξάλειψη των «ψευδών σκιών». Έξω από την κύρια δομή, ένας χαμηλός τοίχος από μάρμαρο travertine που εκτείνεται μέσα από την κύρια αίθουσα, διαγράφει την αρχαία όχθη του ποταμού Τίβερη.
Αν και το μουσείο είχε σαν κύριο στόχο την στέγαση και την προστασία του αρχαίου βωμού, στο κτίριο υπάρχει χώρος για προσωρινές εκθέσεις και εγκαταστάσεις αφιερωμένες σε αρχαιολογικά θέματα, καθώς και μια υπερσύγχρονη ψηφιακή βιβλιοθήκη του Αυγουστιανού πολιτισμού. Μια εξωτερική βεράντα στον τελευταίο όροφο πάνω από το αμφιθέατρο λειτουργεί ως ουσιαστικό μέρος της κυκλοφορίας του μουσείου και περιλαμβάνει ένα συνεχόμενο μπαρ και καφέ με θέα στο Μαυσωλείο του Αυγούστου στα ανατολικά και στον ποταμό Τίβερη στα δυτικά.
Μέσα στο 2021 ολοκληρώθηκε από το γραφείο των Foster + Partners, η αποκατάσταση και μετατροπή του Palazzo Marignoli , σε Apple Store. Το Apple Via del Corso είναι το μεγαλύτερο Apple Store στην Ευρώπη. Το κτίριο βρίσκεται σε μια τοποθεσία όπου τον 16ο αιώνα υπήρχε μια εκκλησία και ένα μοναστήρι. Το σημερινό κτίριο Palazzo Marignoli κατασκευάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα Salvatore Bianchi το 1870 και ήταν η κατοικία του Marquis Filippo Marignoli. Τον 19ο αιώνα έγινε η προσθήκη της κύριας σημερινής όψης του κτιρίου από τον αρχιτέκτονα Giulio Podesti.
Το Palazzo στέγαζε επίσης και το Caffè Aragno, από το 1890-1955, ένα μοντέρνο σημείο συνάντησης για συγγραφείς, δημοσιογράφους και πολιτικές προσωπικότητες.
Η βασική ιδέα του σχεδιασμού ήταν η ανάδειξη της συναρπαστικής και πολυεπίπεδης ιστορίας του κτιρίου και του μεγαλείου του, αποκαλύπτοντας ζωγραφισμένες οροφές και τοιχογραφίες από τη δεκαετία του 1890 σε συνδυασμό με μοντέρνα έργα τέχνης γκράφιτι, από τη δεκαετία του 1950. Τα μεγάλα έργα ζωγραφικής στις οροφές από τις αρχές της δεκαετίας του 1900 από τους Fabio Cipolla και Ettore Ballerini έχουν επίσης ανακαινιστεί και ενσωματωθεί πάνω από τους μαρμάρινους εσωτερικούς χώρους.
Η πρόσοψη προς τη Via del Corso έχει επίσης αποκατασταθεί προσεκτικά, με τα μεγάλα παράθυρα που επιτρέπουν θέα στο κατάστημα και προς την όμορφη εσωτερική αυλή. Ο χώρος σε στιλ φόρουμ θα χρησιμοποιηθεί για κοινοτικές εκδηλώσεις, καταλαμβάνοντας την πρώην αίθουσα χορού του Palazzo.
Δένδρα τυπικά ρωμαϊκά φυτεύτηκαν στην εσωτερική αυλή σαν αναφορά στο παλιό μοναστήρι του 16ου αιώνα, δημιουργώντας μια γαλήνια ατμόσφαιρα που προσφέρει μια ανάπαυλα από τον πολυσύχναστο εμπορικό δρόμο.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο positivelife.gr